Als een gedeelte van of gehele kies of tand verdwenen is door cariës of door een ongeval, kan het nodig zijn dit element te vervangen door een kroon of brug. Soms kan ook om cosmetische redenen worden gekozen voor een kroon of brug, of juist om te voorkomen dat kiezen en tanden uitgroeien, als de “tegenliggers” in de andere kaak ontbreken om welke reden dan ook. Ook kan een brug het kauwen verbeteren.

Kronen en bruggen kunnen van verschillende materialen worden gemaakt:

• Porselein is een esthetisch bijzonder fraai materiaal en oogt vrijwel als een gewone kies of tand. Nadeel van porselein is dat het vrij kwetsbaar is. Meestal wordt het gebruik ervan beperkt tot de voortanden.
• Metaal (zoals goud) wordt ook vaak voor kronen en bruggen gebruikt. Het is bijzonder sterk en slijtvast, maar omdat het esthetisch wat minder fraai is, wordt het vooral voor de kiezen gebruikt.
• Een combinatie van metaal en porselein wordt tegenwoordig vaak gebruikt. De kern bestaat dan uit metaal en de kap is van porselein, zodat een esthetisch fraaie en sterke kroon of brug wordt verkregen.

De behandeling

De behandeling verloopt in een aantal stappen. U zult meerder afspraken krijgen bij de tandarts (minstens twee).

Bij de eerste behandeling zal één (bij een kroon) of meerdere elementen (bij een brug) worden afgeslepen (omslijpen), om een kroon of brug voldoende ruimte te geven om geplaatst te kunnen worden. Dit gebeurt onder verdoving.

Soms is er te weinig houvast in een tand of kies om er een kroon of brug op te kunnen zetten. In zo’n geval wordt een opbouw gemaakt, die bestaat uit een pin die in de tand of kies wordt gezet. Hierop wordt dan de uiteindelijke kroon of brug geplaatst.

Vervolgens wordt een afdruk gemaakt van de omslijping, zodat de tandtechnicus met behulp van de afdruk een nieuwe kroon of brug precies passend kan maken. Deze afdruk gebeurt in een rubberachtig materiaal.

Vervolgens moet u op een wassen plaatje bijten (beetbepaling), om zo te kunnen kijken hoe uw tanden en kiezen op elkaar passen. Op deze manier kan de tandtechnicus bepalen hoe hoog uw brug of kroon moet worden.

Omdat de tanden en kiezen van persoon tot persoon verschillend van kleur zijn, wordt veel aandacht besteed aan kleurbepaling met behulp van een aantal proefmodelletjes van tanden in verschillende kleuren.

Nu kan de tandtechnicus aan het werk. Deze vervaardigt de kroon of brug in zijn laboratorium. Dit duurt meestal een weekje.

Bij de laatste afspraak wordt de kroon of brug geplaatst en vastgezet met cement aan de binnenzijde van de brug of kroon. Soms kunt u na het plaatsen van de kroon of brug wat napijn hebben. Meestal is dit van tijdelijk aard. Raadpleeg de tandarts als de pijn erg lang aanhoudt of toeneemt.

Het is natuurlijk de bedoeling, dat uw kroon of brug jarenlang meegaat, zeker zo’n tien tot vijftien jaar. Gedeeltelijk heeft u dit zelf in hand door een goede mondhygiëne. Vooral het tandvlees rond de kroon of brug moet goed schoongehouden worden, om tandvleesontsteking en gaatjes rond en onder de kroon of brug te voorkomen. U kunt uw kroon of brug goed schoonhouden door dagelijks te poetsen en eventueel aanvullend extra te stoken, flossen of ragers te gebruiken (zie Poetsinstructies en Mondhygiëne). Een brug of kroon kan echter helaas ook voor die tijd door een ongelukje beschadigd raken.